اشکال و خواص به ليمو

فراورده هاي گياه:

از فراورده هاي به ليمو موجود در بازار آن مي توان به چاي ورون (وربن) يا چاي جادويي يا چاي آرامبخش اشاره کرد، که از بهترين نوشيدني هاي روي زمين است. در تابستانها، چاي سرد به ليمو با يخ و همراه چند شاخه نعناع، نوشيدني خوش طعم و نشاط انگيزي را تشكيل مي دهد. برگهاي تازه اين گياه رايحه ي ليمو را به نوشيدنيهاي تابستاني و سالادهاي ميوه مي دهند و مي توانند جانشين خلال ليمو در تهيه سسها و شيريني باشند. برگهاي تازه ي گياه كه سخت و محكم هستند درابتدا طعم صابون را دارند، از اينرو بايد چند ساعت پيش از مصرف برگها بريده و جدا شوند.

اشکال مصرف:

1-    دارويي:

گياه خشک- تازه، چاي کيسه اي و شربتي به نام به ليمو خالص در مراکش.

2-    آرايشي:

 ادکلن- استحمام با اين گياه- رفع خستگي چشم. اکنون کرم آبرسان و رطوبت دهنده اي به نام Verbena hydrolates در اسپانيا به قيمت 12 دلار ساخته شده است که کرم آرايشي است.

3-    نوشيدني ها:

نوشيدني هاي مطبوع به عنوان هضم کننده غذا

برخي برگ هاي به ليمو را به صورت اسفناج مي پزند. همچنين به صورت چاشني در سالاد و سالاد ميوه اي بکار مي رود .

خواص:

آرامبخش، کاهش دهنده فشارخون، تقويت حافظه ومعده، خواب آور در شب، تب بر، شستشو دهنده کليه، ضد سرماخوردگي، تشنج، نقرس، رماتيسم، سردرد، و سرگيجه، ناراحتي هاي عصبي، ميگرن، غلظت خون، آسم، اسهال، سينوزيت، صداي گوش و خستگي بدن

برگ ها و پيکر رويشي تازه ي اين گياه حاوي اسانسي مي باشند که بوي ليمو مي دهد و آنچنان عطر دلنشيني دارد که هميشه به عنوان يک گياه معطر در باغ هاي سلطنتي اسپانيا کشت مي شده است.

برگ به‌ليمو داراي 9/0 تا 5/1 درصد اسانس لوژير مي باشد. برخي منابع ميزان اسانس را تنها 5/0 درصد گزارش کرده اند. از هر 100 کيلوگرم برگ گياه به‌ليمو، حدود 510 گرم از اين اسانس به دست مي آيد که با اسانس مرکبات مخلوط مي-شود.

اسانس به ليمو سبک تر از آب بوده، رنگ آن زرد مايل به سبز روشن و با بويى مشابه ليمو است. نحوه اسانس گيري اين گياه تقطير با بخار آب مي باشد.

ترکيب اصلي اسانس سيترال مي باشد و ساير اجزاي اسانس آن عبارتند از: ليمونن، کارون، لينالول، ژرانيول و ...

ترکيبهاي عمده شناسايي شده در برگ گياه به ليمو عبارتند از :

Limonene – cineole – geranial – neral – spathulenol – caryophllene oxide

و ترکيبهاي عمده شناسايي شده در گل عبارتند از :

Limonene – cineole – geranial – neral - spathulenol – caryophllene oxide - neryl acetate

(مقدار اسانس موجود در گل از برگ کمتر است).

مشخصات گياه شناسي

به ليمو درختچه اي است خزان پذير از خانواده ي شاهپسند که ارتفاع درختچه اين گياه 5/1 تا 2 متر بوده که گاهي بيشتر هم مي شود. ارتفاع اين گياه به 3 تا 5 متر نيز مي رسد. اين گياه داراي ساقه دراز، زاويه دار و منشعب مي باشد.

نام علمي اين جنس به افتخار دکتر اوگوست ليپي جهانگرد فرانسوي که به آمريکاي جنوبي مسافرت نموده و اين نبات را به خود به اروپا برده، گذارده شده است.

جنس Lippia داراي بيش از 200 گونه است که در اين بين L.citriodora داراي اهميت ويژه اي مي باشد.

برگ هاي اين گياه به صورت کشيده و به رنگ سبز کمرنگ ديده مي شوند و بصورت دسته هاي سه تايي بر روي ساقه قرار مي گيرند. برگهاي ساده سرنيزه اي به طول 7 تا 10 سانتي متر با قاعده گره اي ، خشن، کامل ، فراهم ، مجتمع به تعداد 3 يا 4 تايي و به رنگ سبز روشن دارد .

گلهاي به ليمو  به رنگ بنفش کمرنگ (ارغواني رنگ پريده) بصورت گل آذين پانيکول (بصورت خوشه هاي باريک) در انتهاي ساقه (گل آذين انتهايي) وجود دارند. گل هاي آن کوچک و داراي جامي دو لوبي است که از خارج سفيد و از داخل آبي مايل به بنفش است مجموعه گلهاي آن نيز ظاهر هرمي شکل در حول يک محور دراز بوجود مي آورد. کاسه گل آن لوله اي شکل، منتهي به چهار دندانه باريک و جام گل آن مرکب از 4 لوب پهن است. چهار پرچم دارد که دو به دو مساوي است.